Naturel Sızma Zeytinyağı

Yemeklerinize sağlıklı ve lezzetli bir dokunuş yapmak için zeytinyağı tercih ediyor olabilirsiniz. Zeytinin tadını ve yoğun kokusunu taşıyan yağlar sayesinde aradığınız lezzete kolayca ulaşabilirsiniz. Her ne kadar zeytinyağı enfes tadıyla bilinse de bazı durumlarda doğallığını anlayamayabilirsiniz. Tercih ettiğiniz zeytinyağının doğallığını ölçmek için yapabileceğiniz birkaç yöntem mevcut. Evde yapacağınız testler sayesinde zeytinyağını kolayca ölçebilirsiniz. İşte o yöntemlerden bazıları ;

Donma testi
Bir miktar zeytinyağını, buzdolabınızın dondurucu bölmesine ya da derin dondurucu kısmına koyarak dondurun. Belli bir süre sonra koyduğunuz zeytinyağı kristalleşiyorsa gerçek olduğuna emin olabilirsiniz. 

Su Testi
Eski bir deyimden de anlaşılacağı üzere zeytinyağının suyun yüzeyinde yer alması gerekiyor. Bir miktar suyun içerisine zeytinyağı ekleyerek gerçekliğini test edebilirsiniz. Koyduğunuz zeytinyağı suyun yüzeyine çıkıyorsa gerçek demektir. 

Tadım Testi
Zeytinyağı kendine has lezzeti ve yapısı ile diğerlerinden ayrılıyor. Aldığınız zeytinyağını bir parça ekmek ile tadarak test edebilirsiniz. Gerçek zeytinyağının genzinizi yakması gerek. Böyle bir durumla karşılaşmıyorsanız yağın gerçek olmadığına kanaat getirebilirsiniz. 

Natural Sızma Zeytinyağının Faydaları
Doğal sızma zeytinyağının faydaları, zeytinyağının her geçen gün kullanıcı sayısının artması ve bu kullanıcıların zeytinyağının çevresine sıklıkla önermesi ile daha fazla merak konusu olmaktadır. Zeytinyağı türlerinden biri olan sızma zeytinyağı faydaları da zeytinyağının yani organik olması halinde saymakla bitmemektedir. Organik sızma zeytinyağının saymakla bitmeyen faydalarından bazıları ise şu şekildedir:

*Zeytinyağları tüm kanser türlerine karşı koruma sağladığı gibi, kanser hastalarına da iyi gelmektedir.

*Doğal zeytinyağlarının kullanımıyla hastalıktan önce kanser riskinin %50 civarında azaldığı iddia edilmektedir.

*Zeytinyağı kalp hastalıklarına iyi gelmekte ve kalp krizi riskini minimize etmektedir. Bu iddia Amerikalı bazı ilaç firmaları tarafından da kabul edilmiş ve iddia olmaktan çıkmış bir gerçeklik olarak hayatımızda yer edinmiştir.

*Zeytinyağı kullanımı hücre yenilenmesi sağladığından cilde iyi gelmekte ve böylelikle yaşlanmayı geciktirmektedir. Ayrıca cildin daha genç ve parlak gözükmesine de sebep olmaktadır.

*Zeytinyağının düzenli olarak kullanılması ülser ve gastrit gibi mide hastalıklarına engel olmaktadır.

*Zeytinyağının radyasyona maruz kalmadan önce vücuda sürülmesi, kemiklerin radyasyondan daha az etkilenmesini sağlamaktadır.

*Zeytinyağı kullanımından sonra cansız saçlarından daha canlı durmasını sağladığı da bilinmektedir.

*Zeytinyağı kullanımı beyne de iyi gelmektedir. Zeytinyağı kullanımı unutkanlığı da önlemektedir.

*Sızma zeytinyağı bebekler içinde oldukça faydalı bir üründür. Zeytinyağı içerisinde bulundurduğu A, E, D, K gibi vitaminler sayesinde çocuğun kemik yapısının sağlıklı bir ve hızlı bir şekilde gelişmesini sağlamaktadır.

Her Sabah Aç Karnına Bir Kaşık Zeytinyağı İçmek
Her sabah kahvaltıdan önce bir kaşık zeytinyağı içmek, zeytinyağı kullanmak isteyen kimselerin uygulayabileceği bir zeytin yağı kullanma şeklidir. Zeytinyağı kullanmak isteyen kimseler kullanım şekline uyarak sızma zeytinyağı kullanmanın tüm faydalarından yararlanabilmektedir.

Sızma Zeytinyağı Nasıl Muhafaza Edilmelidir?
Sızma zeytinyağının muhafaza şekli oldukça önemli bir konudur. Zeytinyağı bulunduğu yerin kokusunu aldığından kötü kokulu yerlerden uzak tutulmalıdır. Zeytinyağı uzun dönem saklanmak isteniyorsa güneş ışınlarından da uzak tutulmalıdır. Zeytinyağının saklanacağı kapların ham maddesi ise, cam, nikel, krom ve toprak olabilmektedir.

Erken Hasat: Meyve daha yeşil iken, yağının az ama aromatik ve antioksidan değerlerinin en yüksek olduğu dönemde toplanması ile erken hasattan elde ettiğimiz zeytinler ile sağlıklı zeytinyağı. Erken hasat zeytinyağı için ekim ayında yani zeytin henüz yeşilken hasat yapılır. Henüz olgunlaşmamış zeytinler, tüm sızma zeytinyağı elde etme aşamalarından geçirilir. Yani yıkanır, temizlenir, kırılıp ezilir, zeytin hamuru yoğrulur, filtreleme aşamasından sonra kalite kontrol testleri yapılarak ambalajlanır. 

Hasat zamanının farklı olması erken hasat zeytinyağını polifenol açısından zengin kılar. Zeytinler yeşil halde iken hasat edildiği için yüksek polifenollüdür. Polifenol, bitkiye yeşil rengi veren, antioksidan özelliği taşıyan bir maddedir. Ancak erken hasat zeytinyağı, bir natürel sızma zeytinyağı türüdür. Bu nedenle natürel sızma zeytinyağı ile aynı asitlik derecesine sahip kaliteli bir yağdır. Natürel sızma zeytinyağının asitlik derecesi (oleik asit cinsinden) %0.8’in altındadır.

Soğuk Sıkım: Meyvenin içindeki aromatik ve şifalı değerlerin, zarar görmeden ve havayla temas 
ederek bozulmadan yağının çıkarılmasıdır. Zeytinyağı 27 °C'nin altındaki bir sıcaklıkta ekstrakte 
edilirse, lezzet ve aroma açısından en yüksek kaliteyi sağlayan, sahip olduğu tüm özellikleri koruyan 
ve sağlığa daha faydalı olan soğuk sıkım zeytinyağı olarak adlandırılır.

*Natürel sızma zeytinyağı

*Serbest asitliği %0,8’in altında olan zeytinyağları ise natürel sızma zeytinyağı olarak sınıflandırılır. Uluslararası mevzuatta “extra virgin olive oil: EVOO” olarak adlandırılan bu zeytinyağlarının fiziksel veya kimyasal özelliklerinin en üst kalitede olmasının yanısıra duyusal özellikleri bakımından da kusursuz zeytinyağı olmaları gerekmektedir.

*Natürel sızma zeytinyağları bölgesel ayrıştırmaya bağlı olarak tat - lezzet referansı bazında iki grup altında satış noktalarında satışa sunulmuştur.

Bugünün koşullarında bu karakteristik özelliklerin yarattığı hem hasat miktarı hem de tüketim alışkanlıkları bakımından diğerlerine göre daha baskın iki ana tat-lezzet grubu ortaya çıkmıştır.

*İlk grup Kuzey Ege’de yer alan Edremit - Ayvalık körfez bölgesi lezzetidir. Bu lezzet bölgesinin coğrafi sınırlarına Kazdağları ile çevrelenen Edremit Körfez Bölgesi, Ezine, Ayvacık (Küçükkuyu), Edremit, Havran, Burhaniye, Gömeç, Ayvalık, Altınova, Dikili, Bergama, Zeytindağ, Aliağa (Şakran) dahildir. Bu yöreden çıkan zeytinyağları, kendine has, Edremit / Ayvalık çeşidi zeytinlerin yetiştiği yörenin toprağından ve ikliminden aldıkları etkilerin sonucu oldukça akışkan, taze zeytin meyvesi tadı, çimen, v.b. kokusu hissedilen yağlardır. Damakta ve dil ucunda insanı rahatsız etmeyen hafif ve geçici bir acılık ve yakıcılık hissedilmesi karakteristik özelliğidir. Yumuşak ve doğal bir lezzeti vardır. Hasat miktarı değişkenlik göstermekle birlikte bu bölgedeki dikime elverişli toprakların fazla olmaması sebebiyle de miktar artışları beklenmemektedir. Bundan dolayı da bu yöredeki zeytinyağı gerek tüketim alışkanlıkları gerek tanınırlık ve gerek kendine has duyusal özellikleri sebebiyle her zaman revaçta olan ve nispeten diğer zeytinyağlarına göre biraz daha yüksek fiyattan satılmaktadır.

*İkinci grup Güney Ege ve İç Ege’de yer alan bölgenin lezzetidir. Kuzey Ege’ye kıyasla oldukça geniş bir coğrafyada yer alan bu lezzet bölgesinin coğrafi sınırları içinde İzmir / Foça, Menemen, Kemalpaşa, Ödemiş, Tire, Torbalı, Bayındır, Selçuk, Aydın / Kuşadası, Ortaklar, Germencik, Erbeyli, İncirliova, Köşk, Nazilli, Kuyucak, Atça, Sultanhisar, Buharkent, Yenipazar, Koçarlı, Söke, Çine, Bozdoğan; Muğla / Milas, Yatağan, Bodrum, Fethiye, Ortaca, Köyceğiz, Marmaris ve Dalaman ilçeleri yer alır.

*Bu bölgeden İzmir, Aydın ve Muğla yöresinde yetişen memecik çeşidi zeytinlerinden elde edilen daha yoğun, zeytin meyvesi lezzeti ve domates, enginar gibi sebze tadına sahip aromasıyla acılık ve yakıcılık özellikleri ile daha baskın olan zeytinyağları çıkar. “Güney Ege Natürel Sızma Zeytinyağı” olarak adlandırılan bu zeytinyağı, damak tadına önem veren pek çok kişinin tercihidir.

*Natürel sızma zeytinyağları hem kızartmalarda hem de sıcak veya soğuk her türlü yemekte kullanılabilen bir zeytinyağıdır. Tüketiciler arasındaki natürel sızma zeytinyağının sıcak yemek pişirmede kullanılamayacağı yönündeki bilgiler yanlıştır.

Zeytinden zeytinyağına giden yol o kadar zorludur ki bir sene öncesinden başlar. Bir sene boyunca büyüyen sürgünler gelecek sezonun ürünlerini oluşturacaktır. Nisan ayı ile birlikte sürgün üzerindeki yaprakların koltuklarında gelişen tomurcuklar Zeytin ağacının gücüne göre ya sürgüne ya da çiçeğe döner. Ama bu öyle kolay değildir. Önce somak adı verilen ve salkıma benzeyen çiçek taslakları gelişir. Mayıs ayında iyice gelişen çiçek taslakları birer birer çiçek açmaya başlar. Bu süreç yaklaşık 15-20 gün sürer. Çiçekler o kadar hassastır ki fazladan oluşan sıcaklık ve nem bile çiçeğin kurumasına sebep olur. Açan çiçeklerin % 3’ü bile tutsa o sene iyi bir mahsul olacağının habercisidir. Zeytin ağacı buraya kadar geçen sürede sadece iklimle değil hastalık ve zararlılarla da mücadele etmeye çalışır.

Çiçekler meyveye dönünce bir zorlu süreç daha başlar. Artık o meyveler ağaçta tutunmaya ve sıcak, bunaltıcı yaz aylarında gelişmeye çalışır. Bazen yetersiz kış yağışları da meyvelerin gelişmesine olumsuz etki eder. Ama Zeytin Ağacı bu olumsuzluklara rağmen pes etmez. Üstündeki zeytinleri geliştirmeye, korumaya devam eder.

Sonbaharın gelmesiyle Zeytin Ağacı, tanelerinde yağ damlalarını oluşturmaya başlar ve en iyi zeytinyağını oluşturmak için çabalamaya devam eder. Bilir ki; en iyi zeytinyağı hasar görmemiş zeytinlerin uygun zamanda hasat edilmesiyle elde edilir.

Tüm bu süreç içerisinde en büyük yardımcısı O’na bakan ve hastalık ve zararlılardan koruyan üreticidir. Yüzyıllardan beri Üretici Zeytin Ağacına, Zeytin Ağacı da Üreticiye bakar ve her sene daha iyisini yapmak için çaba gösterirler.

Zeytinler hasat zamanı dalından toplandıktan sonra sofralarımıza gelinceye kadar uzun ve zahmetli bir yolculuğa çıkar.
Zeytin toplanması işlemi oldukça özen ve dikkat gerektiren işlemdir, toplama işlemleri ürünün kalitesinde önemli bir rol oynamaktadır. Önemini örnekle açıklamak gerekirse; “Toprağa değmiş zeytinin yağı kalite anlamında düşüktür.”
Zeytinler üretim tesisine geldiğinde önce varsa dal ve yapraklarından ayıklanır. Ayıklanan zeytin meyveleri üzerlerindeki kir, zirai ilaçlar ve tozlardan arındırma işlemidir. Temizleme işlemi bittikten sonra, sıra kırma işlemlerine gelir, kırma işlemleri genellikle değirmenlerde yapılır. Parçalanır ve ezilir. Parçalarına ayrılmış olan zeytinlerin çekirdek dışında kalan etli kesimlerindeki yağlar açığa çıkar. Artık hamur kıvamına gelmiş olan zeytinler, yoğurulma işlemine hazırdır.

Yoğurulma işlemi için ayrılan hamur haline gelmiş küçük zeytinyağı parçaları birleşerek büyük zeytinyağı damlaları haline gelir. Artık yağ sızmaya başlamış olur. Bu işlemlerden sonra, yağ ve hamur kıvamındaki zeytin birbirinden ayrılmasını hızlandırmak için hamura sıkıştırma işlemi uygulanır böylece yağın hamurdan iyice ayrılması sağlanır. Bunun sonucunda da yağ, karasu ve hamur birbirinden ayrılmış olur. Karasuyu yağdan ayırmak ise yağın özgül ağırlığı hafif olduğundan üst kısımda toplanması sayesinde kolayca yapılır. Bu işlemden sonra son bir kez daha filtreleme yapılarak yağ içinde tanecikler tekrar ayrıştırılarak süzülür.

Sızma zeytinyağı bu işlemden sonra pamuk filtrelerden geçirilerek krom tanklara alınır ve şişelenmeye hazır olur.

Soğuk Sıkım Zeytinyağı ve Sıcak Sıkım Zeytinyağı Arasındaki Farklar

Besin değerleri

Yüksek sıcaklık değerlerinde işlem görerek hazırlanan sıcak sıkım zeytinyağları, yüksek sıcaklıklar nedeniyle sahip olduğu besin değerlerini kaybeder. Sağlık açısından iki yöntem birbiriyle karşılaştırıldığında soğuk sıkım zeytinyağları, sıcak sıkım zeytinyağlarına göre daha sağlıklıdır.

Koku

Sıcak sıkım yönteminde zeytinyağı sahip olduğu hoş kokuyu kaybeder. Soğuk sıkım zeytinyağları doğal ve hoş aromalı meyve kokularına sahiptir.

Tat

Yüksek sıcaklıklarda işlem görerek hazırlanan sıcak sıkım zeytinyağları, sahip olduğu antioksidanları kaybeder. Soğuk sıkım zeytinyağlarında korunan antioksidanlar, zeytinyağı tadıldığında boğazda ya da genizde hoş bir yanma hissine neden olur.

Antioksidan

Antioksidanlar vücudu günümüz yaşam şartlarıyla birlikte gitgide artan oksidatif stresten korumak adına oldukça önemlidir. Zeytinyağları sıcak sıkım yöntemi ile hazırlandığında, yağda bulunması gereken antioksidan miktarlarında azalmaya neden olur.

Sıcak sıkımda olumsuz etki olarak zeytinyağı kendine has değerlerini kaybetmekle birlikte, aynı zamanda sıcaklıktan dolayı serbest yağ asitleri de ortaya çıkar. Sıcak sıkım ile soğuk sıkım sağlık, besin değerleri, lezzet ve koku açısından karşılaştırıldığında soğuk sıkım zeytinyağları, sıcak sıkım zeytinyağlarına göre daha üstündür.

Sağlıklı bir zeytinyağı üretiminde, kullanılan yöntem soğuk sıkım olmalıdır. Zeytinyağı sahip olduğu antioksidanların ve besin değerlerinin korunabilmesi adına, toplanan taze zeytinlerle en kısa sürede üretilmelidir. Soğuk sıkım ve sıcak sıkım zeytinyağları koklandığında, soğuk sıkım sahip olduğu doğal meyvemsi kokularıyla farkını hissettirecektir.

Sıcak sıkım zeytinyağları üretiminde zeytinler, ekstraksiyon işlemleri sırasında yüksek sıcaklık değerlerine maruz kaldığından dolayı sahip olduğu antioksidanları kaybederler. Tat olarak değerlendirildiğinde ise soğuk sıkım zeytinyağlarını denendiğinde, sahip olduğu antioksidanlar nedeniyle genizde hoş bir yakma hissi uyandırır.